BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw (BMA)
De BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw (BMA) maakt biodiversiteit en duurzaamheid op het akkerbouwbedrijf zichtbaar én meetbaar. Het instrument biedt op een eenduidige manier inzicht hoe akkerbouwers bijdragen aan het versterken van biodiversiteit. Deze inzet verdient waardering en beloning.
De BMA vormt een praktische schakel tussen de teler en partijen die iets vragen op het gebied van duurzaamheid, zoals overheden, ketenpartijen en financiers. Daarmee ondersteunt de BMA niet alleen de inzet voor biodiversiteit, maar wordt het voor banken, overheden en afnemers ook mogelijk om telers te belonen voor hun prestaties. De beloning kan financieel zijn, maar ook bestaan uit vrijstelling van beleidsmaatregelen of een korting op een lening.
Dankzij de stapeling van beloning door markt- en ketenpartijen, overheden en maatschappelijke organisaties wordt het aantrekkelijker voor akkerbouwers om zich in te spannen voor meer biodiversiteit. Zo ontstaat er een verdienmodel voor de teler.
Wat is de BMA?
De BMA meet met acht kritische prestatie-indicatoren (KPI’s) hoe telers bijdragen aan gunstige omstandigheden voor biodiversiteit op en rond het akkerbouwbedrijf:
- Percentage rustgewassen
- Organischestofbalans
- Stikstofbedrijfsoverschot
- Milieubelasting gewasbeschermingsmiddelen (twee onderdelen)
- Percentage bodembedekking
- Carbon Footprint
- Natuur- en landschapsbeheer
- Gewasdiversiteit
De indicatoren bieden niet alleen inzicht in de biodiversiteit op en rond het akkerbouwbedrijf, maar ook in bodemkwaliteit, klimaatimpact en natuurbeheer.
De teler krijgt hiermee helder zicht op de eigen prestaties. De KPI´s maken inzichtelijk welke maatregelen bijdragen aan het versterken van biodiversiteit én waar nog verbeterkansen liggen.
Inzicht, sturing en beloning met de KPI-app
De KPI-app biedt de teler inzicht in de prestaties op het gebied van biodiversiteit. In een besloten dataruimte kan de teler eigen registratietools en het bedrijfsmanagementsysteem koppelen aan de KPI-app. Op basis van de aangeleverde data berekent de KPI-app de scores per KPI. Hiermee kan de teler gericht sturen op bedrijfs- en perceelniveau.
Deze scores zijn daarnaast deelbaar met ketenpartijen, financiers of overheden. Zij kunnen deze prestaties waarderen met een financiële vergoeding, korting op de financiering of vrijstelling van bepaalde maatregelen (doelsturing).
Ervaringen in de praktijk: pilots en doorontwikkeling
In onder meer de Zuidwestelijke Delta en in Drenthe zijn gebiedspilots uitgevoerd met de toepassing van de BMA. Deelnemers benadrukten het belang van kennisdeling, benchmarking en praktische tools. De opgedane ervaringen vormen de basis voor verdere opschaling van het instrument, in nauwe samenwerking de leden van BO Akkerbouw en provincies.
Binnen het project Boer aan het data roer wordt gewerkt aan de verdere doorontwikkeling van de KPI-app. Daarnaast loopt het driejarige project Dashboard Biodiversiteit Akkerbouw, waarin een gebruiksvriendelijk duurzaamheidsdashboard wordt ontwikkeld. Daarmee kunnen telers hun KPI´s beheren én uitwisselen ten behoeve van duurzaamheidsprogramma´s en certificeringen. Dit project is een initiatief van BO Akkerbouw, HAK en Landbouwbedrijf Straver (een Proefboerderij van HAK) en ontvangt een EIP -subsidie vanuit het Europees netwerk European Innovation Partnerships.
Ook wordt gewerkt aan het verder ontwikkelen van methoden om prestaties van akkerbouwers op basis van KPI´s te waarderen en te belonen.
