04-03-2021

Erfemissie onderbelicht in emissieaanpak akkerbouwers

Bij veel akkerbouwers is de emissieroute van gewasbeschermingsmiddelen via het erf onvoldoende in beeld, blijkt uit een representatieve enquête van AgriDirect in opdracht van BO Akkerbouw. Terwijl erfemissie de voornaamste emissieroute is en er te vaak sprake is van normoverschrijdingen in oppervlaktewater. Daarom attenderen BO Akkerbouw en haar leden akkerbouwers op praktische maatregelen. In opdracht van de stuurgroep van het Actieplan Plantgezondheid zette CLM een Top-10 van maatregelen tegen erfemissie overzichtelijk bijeen.

Tarweveld_1041_BOAkkerbouw

Het gaat om maatregelen als het gebruik van een wasstraat met zuiveringssysteem, voorkomen van het lekken van middelen bij het vullen van de veldspuit en het overdekt stallen van de veldspuit en kisten. Het zijn veelal praktische maatregelen, gebaseerd op de praktijk van akkerbouwers die deze emissieroute van gewasbeschermingsmiddelen al aanpakten.

Voorname emissieroute
Vrijwel alle akkerbouwers (95%) nemen maatregelen tegen emissies. Dat gebeurt vooral bij toepassing van middelen, zoals met dopkeuze, gebruik kantdop en hanteren van een spuitvrije zone. Minder dan 5% van de akkerbouwers neemt maatregelen tegen erfemissie, blijkt uit de enquête. De situatie verschilt per bedrijf, maar naar schatting draagt erfemissie gemiddeld 50% bij aan de totale emissie. De emissieroutes drift (zo’n 15%) en perceelemissie (circa 35%) scoren lager. Niet elke akkerbouwer hoeft emissiebeperkende maatregelen te treffen; een deel besteedt het ‘spuitwerk’ uit aan een loonwerker.

Inspanning is nodig
Extra inspanning van de sector is nodig: de akkerbouw veroorzaakt nog te vaak normoverschrijdingen in oppervlaktewater, wijzen rapportages van het Landelijk Meetnet Gewasbeschermingsmiddelen Land- en Tuinbouw uit. Normoverschrijdingen schaden het milieu en leiden tot restricties aan middelengebruik, zoals specifieke driftreductie-eisen of intrekking van toelatingen. Volgens de stuurgroep van het Actieplan Plantgezondheid alle reden om erfemissie aan te pakken.

Erfemissiescan verplicht
De Top-10 tips tegen erfemissie sluit af met het advies om de erfemissiescan in te vullen en contact op te nemen met de adviseur gewasbescherming of de erfemissiecoach. Het invullen van de scan is een eis in het certificaat Voedsel- en Voederveiligheid Akkerbouw (VVAK). De scan draagt bij aan bewustwording en brengt voor de akkerbouwer in beeld waar op het eigen bedrijf verbetering mogelijk is. Bij regionale projecten geven akkerbouwers veelal aan niet te weten waar te beginnen met het aanpakken van erfemissie, of welke maatregelen te nemen. Met de Top-10 draagt de stuurgroep praktische handvatten aan. Het voorlichtingsmateriaal (een interactieve afbeelding, een presentatie en een toelichtende tekst) is te vinden bij het dossier van het Actieplan Plantgezondheid op de website van BO Akkerbouw.