‘Bijzondere tijden voor de graanhandel’
Caroline Emmen is sinds vorig jaar directeur van Het Comité van Graanhandelaren, één van de twaalf leden van BO Akkerbouw. Het viert dit jaar zijn 150-jarige bestaan, onder meer met de Themadag Granen op 24 maart. De oorlog in Oekraïne houdt nu de gemoederen bezig bij het Comité. “We maken ons allereerst zorgen over de veiligheid van de medewerkers, collega’s en relaties in de Oekraïne. Daarnaast zijn er zorgen over de beschikbaarheid van tarwe en mais.”
Kunt u uitleggen wat het Comité precies doet?
“De Koninklijke Vereniging Het Comité van Graanhandelaren behartigt de belangen voor een onbelemmerde handel van granen, zaden en peulvruchten. We hebben 120 leden. Dat zijn in Nederland gevestigde bedrijven in de handel, op- en overslag en veevoeders, maar ook bedrijven die kwaliteitscontroles uitvoeren. Het Comité werd in 1872 opgericht, snel daarna volgde de graanbeurs in Rotterdam. Met een klein team doen we vandaag de dag meer dan belangenbehartiging: we buigen ons over standaardcontracten, arbitrages, voedselveiligheid en dagwaarden en verzorgen ook een cursus graanhandel. We werken veel samen met andere organisaties. In Europa onderhouden we nauwe banden met onze koepelorganisatie COCERAL.”
Welke zorgen heeft het Comité over de oorlog in Oekraïne?
“Het Comité volgt de ontwikkelingen in de Oekraïne en Rusland nauwlettend. Allereerst maken we ons zorgen over de veiligheid van medewerkers, collega's en relaties in het land. Daarnaast zijn er zorgen over de beschikbaarheid van tarwe, mais, zonnebloemschroot en zonnebloemolie op de korte en middellange termijn. Rusland en Oekraïne produceren gezamenlijk 30% van de wereldmarktgranen, Oekraïne is verantwoordelijk voor meer dan 50% van de productie van zonnebloemolie. Wat de oorlog betekent voor de handel is niet zo eenvoudig samen te vatten. Het treft niet alleen de EU, maar ook Azië en het Midden-Oosten die tarwe uit de Oekraïne en Rusland importeren. De verwoesting van steden, bruggen en havens maakt de handel bijna onmogelijk. Een andere zorg is dat er binnenkort gezaaid moet worden. Het is maar de vraag of dat lukt, zoals akkerbouwer Kees Huizinga in de media al verwoordde.”
Het aandeel van Nederlands graan op de wereldmarkt is beperkt. Toch is tarwe een vaste waarde in het bouwplan van veel akkerbouwers. Op de Themadag Granen op 24 maart staat Nederlandse tarwe voor Nederlands brood centraal. Waarom dit thema?
“De Europese Unie wil meer zelfvoorzienend zijn in eiwitrijke gewassen. In Nederland is hiervoor de Nationale Eiwitstrategie opgesteld. Graanproducten nemen de derde plaats in bij onze eiwitinname (22%), achter vlees (29%) en zuivel (23%). Daarbij produceren Nederlandse akkerbouwers veel tarwe, zijn we als Nederlanders echte broodeters en kennen we een enorme variëteit aan broodsoorten. Hoe kunnen we de schakels in de keten verbinden en Nederland voorzien van brood met eiwitrijke granen van eigen bodem? Daarbij komt dat de oorlog in Oekraïne en Covid ons laten zien hoe kwetsbaar logistieke ketens kunnen zijn.”
Kunnen belangstellenden zich nog aanmelden?
“Zeker. We organiseren de Themadag Granen samen met BO Akkerbouw en het Nederlandse Bakkerij Centrum (NBC). Het zou mooi zijn als alle geledingen uit de keten zijn vertegenwoordigd. Iedereen die in onze keten bezig is met de eiwittransitie, is op 24 maart van harte welkom in De Schakel in Nijkerk. We zijn vereerd dat minister Henk Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een van de hoofdsprekers is.”
Hoe is de samenwerking met BO Akkerbouw?
“Ik vind het mooi dat we deze dag samen organiseren. Natuurlijk verschillen wij als Comité van de andere leden van BO Akkerbouw. Wij vertegenwoordigen de handel, zij richten zich meer op de akkerbouw of akkerbouwers. Volgens mij kunnen we er van beide kanten nog meer waarde uit halen. Ik geloof echt in samenwerking om sterker te staan.”
Het 150-jarig bestaan is een goed moment om terug én vooruit te blikken. Hoe ziet de graanhandel van morgen uit?
“Diverser. De graanhandel was een traditionele bedrijfstak en dat begint steeds meer te veranderen. De huidige generatie moet het stokje gaan overgeven aan een jongere generatie. Die ontmoet ik nu vooral als deelnemers aan onze cursus graanhandel. Hieraan nemen ook dit jaar vijftig enthousiaste medewerkers deel. Ik ben daarnaast erg blij met het Platform jonge graanprofessionals dat binnenkort van start gaan.
Niet alleen het aantal jonge mensen neemt toe, ook het aandeel vrouwen. Nu nog vooral in de kwaliteitscontroles, maar langzaam maar zeker ook in de andere geledingen. Leuk dat BO Akkerbouw op Internationale Vrouwendag aandacht vroeg voor de positie van vrouwen in onze sector.”
Laatste vraag: wat is uw favoriete product van granen, zaden en peulvruchten?
“Negen maanden geleden stapte ik in deze voor mij nieuwe wereld binnen. Mijn collega’s wezen me op de heerlijke soja-producten in het winkelschap, die ik elke ochtend in de plaats van yoghurt eet. Echt een ontdekking.”
Lees meer over het jubileum op https://150jaarcomite.nl/
