De akkerbouw verandert mee
Dit jaar werd wederom duidelijk: klimaatverandering raakt de akkerbouw enorm. Weersextremen komen steeds vaker voor. Als teler moet jij je kunnen wapenen, daarom lopen er verschillende onderzoeken. Ondertussen liggen er kansen om bij te dragen aan oplossingen, bijvoorbeeld met de teelt van eiwit- en vezelgewassen.
Klimaat, als akkerbouwer heb je er dagelijks mee te maken. De gevolgen van het veranderende klimaat kunnen groot zijn. “De ene teler is daar meer mee bezig dan de andere”, merkt Lotte van Dueren den Hollander, Coördinator Kennis bij BO Akkerbouw. “Het verschilt heel erg per regio. In sommige regio’s is zoetwateraanvoer bijvoorbeeld helemaal nog niet zo’n issue.” Toch ziet zij veel animo voor het thema klimaat en de kennis en teeltconcepten die ontwikkeld worden. Dat gebeurt onder meer vanuit het onderzoeksproject Zoetwaterboeren. “In dit project wordt een watersysteem ingericht op een akkerbouwbedrijf, waarmee de teler zelfvoorzienend probeert te worden in zijn wateraanvoer. Onder meer door regenwater op te vangen en op te slaan in een zoetwaterbel onder zijn percelen. Daarmee functioneert het zoete water bovendien als barrière voor omhoog komend kwel.”
Actueel onderwerp
Afgelopen jaren werd ook veel kennis vergaard in de onderzoeksprojecten Klimaatadaptatie Open Teelten en Beter Bodembeheer. “We hebben onder meer gemerkt dat het niet zozeer gaat om hoeveel kilo’s er van het land komen, maar of je gewassen überhaupt van het land of in de grond kan krijgen. En welke maatregelen je kunt treffen om percelen weerbaar te maken tegen wateroverlast en droogte.”
Klimaat blijft volgens Van Dueren den Hollander dan ook een actueel onderwerp in het onderzoeksprogramma van BO Akkerbouw. “Er zijn veel onderwerpen aan te koppelen, van bodembeheer tot druppelirrigatie. En ook de teelt van nieuwe gewassen.”
Onderdeel oplossing
Als het gaat om klimaatverandering is de akkerbouwsector ook onderdeel van de oplossing. De teelt van eiwitgewassen, zoals veldbonen, past in de groeiende vraag naar meer plantaardige en gezonde voeding. Bovendien wortelen deze gewassen dieper, waardoor ze bijdragen aan een goede bodemstructuur. Daarnaast biedt de teelt van vezelgewassen voor biobased toepassingen kansen om bouwmaterialen te verduurzamen en koolstof langdurig vast te leggen. Dit vraagt echter wel om een goed verdienvermogen voor telers. Daar zijn sterke ketens voor nodig. Tot slot kan de akkerbouw een belangrijke rol spelen op het gebied van duurzame energie, waterstofproductie en lokale samenwerking.
Klimaatagenda Akkerbouw
BO Akkerbouw vertegenwoordigt de hele akkerbouwketen en zet stevig in op klimaat. Alle schakels in de keten zijn onderdeel van het probleem én de oplossing. De sector ziet kansen en heeft ambities om bij te dragen aan een fossielvrije economie. Dit wordt beschreven in de Klimaatagenda Akkerbouw die komend jaar wordt vernieuwd. De bestaande versie, uit 2018, beschrijft welke inspanning de sector moet leveren om bij te dragen aan de klimaatdoelen. Actuele ontwikkelingen en een veranderde scope vragen om een update van de agenda. Want de wereld verandert en de akkerbouw verandert mee.
“Realiseer je dat voldoende water van de juiste kwaliteit niet per definitie een gegeven is in de toekomst”, besluit Van Dueren den Hollander. “Ga op andere plekken kijken en ontdek hoe om te gaan met klimaatverandering. Welke maatregelen kunnen relevant zijn voor jouw situatie? Ondernemers hebben altijd creatieve oplossingen.”
Infographic
Benieuwd hoe jij als akkerbouwer kan inspelen op het veranderende klimaat? Bekijk de infographic.