Een onkruidvrije start geeft het meeste effect aan een akkerrand

De beheersing van onkruid begint al bij de aanleg van de rand. Met een beetje extra aandacht voorkom je veel ergernis. De belangrijkste tips op een rij:

• Maak gebruik van een vals zaaibed, bij voorkeur 1 à 2 maanden voor het inzaaien.
• Zorg voor een fijn zaaibed voor een goede opkomst van het mengsel.
• Zaai in rijen, zodat je de rand later een paar keer kunt schoffelen.
• Kies voor snelle bodembedekking door soorten als boekweit of granen toe te voegen.
• Zaai vlak voor een regenbui en druk het zaad goed aan.

Na aanleg zijn er verschillende manieren om onkruid te beperken. Wat wel en niet mag, hangt af van het type rand en of deze valt onder een ANLB-pakket. De eisen van dat pakket zijn dan leidend. De voorwaarden verschillen per pakket. Denk bijvoorbeeld aan regels over maaien, bemesten en (chemische) onkruidbestrijding.

Schoffelen
Bij randen die in rijen zijn ingezaaid, kun je één tot twee keer schoffelen. Doe dit zodra de gewenste kruiden ongeveer 5–10 cm hoog staan. Let wel op broedende vogels. Schoffel zo breed mogelijk, bij voorkeur onder droge omstandigheden.

Maaien van meerjarige gras-kruidenranden
Na opkomst kun je de rand één- of tweemaal maaien of toppen op circa 15 cm hoogte. Zo voorkom je bloei en zaadzetting van (éénjarige) onkruiden.

• Voorjaarsinzaai: eerste maaibeurt eind juni.
• Najaarsinzaai: eerste maaibeurt vóór 1 maart (in verband met broedvogels).

Een tweede maaibeurt kan in juli plaatsvinden. Maai bij voorkeur gefaseerd om bloemen te behouden voor natuurlijke vijanden en bestuivers. Maai uiterlijk half september zodat de rand ruig de winter in gaat – belangrijk voor overwinterende insecten.

Vanaf het tweede jaar is één maaibeurt in de zomer meestal voldoende. Voer het maaisel altijd af om verstikking en vergrassing te voorkomen. Dit geldt ook bij klepelen. Alleen bij toppen is afvoeren niet nodig.

Maaien van éénjarige randen
Dit wordt afgeraden: het beperkt of voorkomt bloei en verkleint het ecologische effect.

Pleksgewijze onkruidbestrijding
Wortelonkruiden kun je – als de regeling het toestaat – handmatig verwijderen of plaatselijk aanstippen met een herbicide. Chemische bestrijding is niet toegestaan op het deel van de rand dat overlapt met de bufferstrook. Controleer de rand minimaal één keer per jaar.

Let ook op het slootonderhoud
Bij het uitmaaien van sloot en talud in het voorjaar: laat het slootvuil op de insteek liggen, niet op de akkerrand. Ook dat helpt bij het beperken van onkruidgroei.

De praktische tips uit dit bericht zijn ook te vinden op www.groenwijzer.nu, een initiatief uit het Kennis op Maat-project van onder andere Agrarische Natuurvereniging Hollands Noorden, Agrifirm, Artemis, BO Akkerbouw, Cosun Beet Company, Coöperatie Collectief Hoeksche Waard U.A., BoerenNatuur Flevoland, Van Iperen, LTO Nederland, LTO Noord, NFO en WUR Open Teelten.